De loodconcentratie bij een bepaald tappunt hangt af van de vraag waar de loden leidingen zich bevinden in het gebouw. Zit de leiding dichtbij het tappunt, dan zal lood direct in de eerste hoeveelheid water aanwezig zijn wanneer de kraan wordt gebruikt. Wanneer deze verder weg zit, komt de piekconcentratie mogelijk pas later. De concentratie lood neemt weer af op het moment dat het totale volume van de drinkwaterinstallatie is doorstroomd (maar neemt nog wel lood op uit loden leidingen). Al het stilstaande water is dan vervangen door water dat direct uit de drinkwaterleidingen van het waterbedrijf komt.

• Woningen

Drinkwaterinstallaties in woningen hebben een volume tussen de 1 en 4 liter (Brouwer et al, 2018). Uit het onderzoek van Brouwer in Den Haag bleek dat één watermonster van 1 liter in de meeste gevallen volstond om de aanwezigheid van loden leidingen aan te tonen. Een tweede monster leverde geen extra informatie op die tot een andere conclusie leidde met betrekking tot de aan- of afwezigheid van lood. Indien het eerste monster een lage concentratie lood bevatte, bevatte het tweede monster ook altijd een lage concentratie. Bij duidelijk verhoogde concentraties (> 10 µg/l) was het tweede monster ook altijd duidelijk verhoogd. We adviseren daarom om in woningen een monster van één liter te nemen. Kies daarvoor het tappunt dat het meest wordt gebruikt voor de consumptie van kraanwater (meestal de keukenkraan).

Afwijkende situatie; extra tappunten

Bemonster eventueel extra tappunten in geval van grote woningen (met een drinkwaterinstallatie met een volume van meer dan 4 liter) en met meerdere tappunten waar veel wordt geconsumeerd.

• Scholen, kinderdagverblijven en andere grote gebouwen met meerdere tappunten

Grote gebouwen hebben grote en vaak complexe drinkwaterinstallaties. Daarom is het noodzakelijk om monstername uit te voeren op alle tappunten waar het water gedronken wordt. Voorbeelden zijn: keukenkraan, drinkwaterfonteintje, tappunt in een klaslokaal. Per tappunt wordt 1 liter water getapt.

In bijzondere situaties zoals een aantal kraantjes op een rij, heeft het geen toegevoegde waarde om deze allemaal individueel te bemonsteren. Er kan dan volstaan worden met het eerste of laatste kraantje. Het is van belang om de afwegingen bij de monstername te bespreken met de gebouweigenaar en bij twijfel eventueel een installateur te raadplegen. Tevens is het aan te bevelen om een goede administratie van de monstername in een logboek bij te houden, met bijvoorbeeld een foto per tappunt en motivatie van de gemaakte keuzes.

Wij vergelijken de maximale loodafgifte in uw binnenhuisinstallatie met de wettelijke vastgestelde veiligheidswaarde voor lood van 5 µg/l uit het drinkwaterbesluit. Deze normwaarde is bedoeld om een veilig niveau voor een gemiddelde week vast te stellen waarin de leidingen door het dagelijkse gebruik regelmatig worden gespoeld. Bij de ‘lood-in-watertest’ willen we niet de weekgemiddelde blootstelling vaststellen maar willen we loden leidingen opsporen. Daarom bemonsteren we na 6-8 uur stilstand zodat de loodafgifte aan het water maximaal is. Het resultaat is dan ook de maximale concentratie of ‘hoogste-waarde’ die in uw installatie zal voorkomen. Voor deze test is de normwaarde dus een veel te strenge waarde om aan te toetsen; het is echter wel een goede ‘actiewaarde’ voor de aanwezigheid van loden leidingen. Hier dient u bij de interpretatie van de meetresultaten rekening mee te houden.

Het is mogelijk dat onze e-mail in de spam-box van je e-mail provider is terecht gekomen. Controleer daarom eerst of je daar de e-mail kunt vinden. Is dit niet het geval? Dan kun je altijd contact met ons opnemen door ons te mailen.

Nieuwe waterleidingen kunnen tijdelijk lood afgeven. Bij nieuwe waterleidingen is het advies het kraanwater eerst twee minuten door te spoelen als de leiding langere tijd (ongeveer acht uur) niet is gebruikt. Het doorspoelwater kan gebruikt worden voor bijvoorbeeld schoonmaken, WC doorspoelen of planten water geven. Na drie maanden is het lood nagenoeg verdwenen en kan de leiding zonder doorspoelen gebruikt worden. 

Nieuwe kranen kunnen tijdelijk lood afgeven. Bij nieuwe kranen is het advies de kraan eerst tien seconden open te zetten voordat het water gedronken wordt. Na drie maanden is het lood nagenoeg verdwenen en kan de kraan zonder doorspoelen gebruikt worden.

Het grootste deel van de waterleidingen zit onder de vloer of in de muur. Controleer daarom als eerste bij de watermeter of er in of naar je huis nog loden leidingen zitten. Een loden leiding herken je aan de donkerblauw-grijze kleur van de leiding én aan het doffe geluid als je er met een lepel tegenaan tikt. Een koperen leiding is rood of groenachtig.     

Bekijk het filmpje van waterbedrijf Dunea om te controleren of jouw waterleiding van lood is.